Τση Κρήτης το γλυκό ψωμί στην τάβλα θα προσμένει, να ρθούν οι φίλοι οι καλοί κι ξένοι να κοπιάσουν. Ρακή δροσάτη να γευτούν και ντάκο παξιμάδι. Καλτσιούνια, ξεροτήγανα, αρνί και σταμναγκάθι και δίπλα η λύρα συντροφιά το κέρασμα τση Κρήτης... Σμαραγδάκι...

Τρίτη 7 Ιανουαρίου 2025

Ο ΆΓΙΟΣ ΤΗΣ ΜΟΝΑΞΙΑΣ!


"Κείμενα και φωτογραφίες,

 του Νίκου ΨΙΛΑΚΗ."

Τάφος αρχαίος ξεχασμένος σε κάποια γωνιά του κρητικού νότου. Θαλαμωτός, λαξευμένος εξ ολοκλήρου στον βράχο. Κι αργότερα χριστιανικός ναός. Βρήκαν οι παλιοί το σπήλαιο, έφτιαξαν πρόχειρα μια πόρτα, διαμόρφωσαν κάπως τον χώρο και έκαναν ιερό το εσώτατο τμήμα του. Καμπάνα δεν είχαν. Δεν την χρειάζονταν. Ποιος θα την άκουγε σε τέτοια ερημιά;

Μακρά η ιστορία του τόπου. Μακρά και των τάφων αυτής της μορφής. Χρησιμοποιούνταν ξανά και ξανά, φιλοξενούσαν δυο και τρεις και τέσσερις γενιές. Αλλοι πρώιμοι μινωικοί, άλλοι των μυκηναϊκών χρόνων, μαρτυρούν ότι εδώ, στον έρημο σήμερα νότο, υπήρχε ζωή. 

Ανθρωποι που ζούσαν, ερωτεύονταν, γεύονταν τις όμορφες και τις άσχημες στιγμές και πέθαιναν, αφήνοντας άλλους στο πόδι τους. 

Μπαίνουμε και εμείς σε τούτο το άδυτο. Είναι λιτό, απλό, φτωχικό. Υγρασία δεν έχει. Ξηρό το κλήμα του νότου, βοήθησε να σωθούν από την φθορά πρόχειρες κατασκευές βοσκών ή ψαράδων. Λίγες μικρές εικόνες κρέμονται στα τοιχώματα. Και δυο καντήλια σβηστά. Ο Νικήτας που μας συνοδεύει στο ταξίδι , τα ανάβει. Ετσι επιβάλλουν οι συνήθεις του τόπου.

Στα τοιχώματα στρώσεις οι κάπνες. Αλλες μένουν, άλλες απολεπίζονται με τα χρόνια, μαζί με το πέτρωμα και πέφτουν. Εδώ μπορείς να μαντέψεις όσα δεν λέχτηκαν και δεν γράφτηκαν ποτέ. Και όσα μαρτυρούν τον πολυδύναμο ρόλο των ερημικών ναών μας. Κέντρα λατρείας , αλλά και τόποι καταφυγής. Σε τέτοιους χώρους διανυκτέρευαν ανα τους αιώνες οι ταξιδιώτες, οι περαστικοί που νύχτωναν στους δρόμους, οι βοσκοί και οι ψαράδες. Φιλόξενοι ήταν πάντα οι Αγιοι της ερημιάς.

Ναός και τούτος λοιπόν. Αφιερωμένος στον Άγιο Γεώργιο. Τον βλέπουμε σε μια προχειροφτιαγμένη εικόνα, χαρτί λιθογραφίας κολλημένο σε ξύλο. Βλέπουμε και την Βρεφοκρατούσα. Άλλους αγίους δεν έχει. Δεξιά, ένα ξεφτισμένο χαρτί. 

Άγνωστο πόσα χρόνια βρίσκεται εδώ. Άγνωστο...

Φεύγουμε. Ο Άγιος μένει. Κάποτε, κάποιος άλλος θα ανοίξει την πρόχειρη ξύλινη πόρτα. Ισως κάποιος παπάς θα λειτουργήσει. 

Ο Άγιος περιμένει. Ο Άι Γιώργης της μοναξιάς!


Μου αρέσουν φίλοι μου αυτά τα μικρά άγνωστα σπληλιαράκια που φιλοξενούν την ελπίδα του κόσμου.

Έχουμε μπει στην καθημερινότητα μας από σήμερα και ας είναι όλα καλά για όλο τον κόσμο!

Μέχρι την επόμενη φορά που θα τα πούμε, να είστε όλοι καλά, να έχετε μια όμορφη εβδομάδα και με την καινούργια χρονιά περισσότερα χαμόγελαααα! 😄😄😄 

Σας ευχαριστώ πολύ που περνάτε και τα λέμε! 


20 σχόλια:

  1. Ένα ακόμα εξαιρετικό κείμενο του Ψιλάκη που χάρη σε σένα Ρούλα μου, θα διαβαστεί και θα εκτιμηθεί από τους φίλους σου και πολύ σ' ευχαριστούμε γι αυτό το δώρο!
    Σήμερα του Αη Γιαννιού, το να τιμάμε και Αη Γιώργο είναι ότι καλύτερο μπορούμε να κάνουμε, μεγάλη η χάρη και των δυο!
    Καλή φωτεινή βδομάδα εύχομαι με πολλά χαμογελαστά ΑΦιλάκια αγάπης! <3

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Οπως έχω ξαναπεί Στεφανία μου, τα κείμενα αυτά τα βρίσκω σε ένα περιοδικό του Σούπερ Μάρκετ του κ.Χαλκιαδακη, που βγαίνει κάθε τρίμηνο δωρεάν.
      Είμαι τυχερή που έχω πολλά από αυτά, τώρα που έφυγε από την ζωή ο δημοσιογράφος Νίκος Ψιλάκης και θα μπορώ να βάζω εδώ κείμενα και φωτογραφίες του πάντα με θέμα τις παραδόσεις τις Κρήτης που χάνονται σιγά σιγά! Δεν έχει σημασία σε ποιον Αγιο είναι αφιερωμένα αυτά τα πραγματικά μοναχικά σπήλαια. υπάρχει αυτή η ιερότητα του χώρου.
      Επειδή και μένα μου αρέσει να μαθαίνω, ψαχουλεύω να βρίσκω κάτι που αξίζει να το μοιραστώ μαζί σας!
      Να είσαι καλά φιλενάδα και να κάνεις ότι αγαπάς. Την αγάπη μου φιλιαααα! 🧡😘

      Διαγραφή
  2. Ωραία ιστορία και σ'ευχαριστώ που εξαιτίας σου την έμαθα. Νόμιζα ότι θα μιλούσες για τον Αη Γιάννη λόγω της ημέρας. Χρόνια πολλά σε όσους γιορτάζουν.
    Να σαι καλά
    Φιλάκια

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ο Νίκος Ψιλάκης ήταν από εκείνους τους ανθρώπους Αννιώ μου που αγαπούσαν πολύ τον τόπο τους και προσπαθούσε με τις φωτογραφίες του και τα κείμενα του να κρατήσει και να μεταδώσει την παράδοση του νησιού!
      Κανονικά για τον Αι Γιάννη έπρεπε να γράψω , αλλά όταν είδα το κείμενο δεν μπορούσα να αντισταθώ να μην το αναδημοσιεύσω , γιατί με εντυπωσίασε η ερμητικότητα του τοπίου!
      Η Κρήτη είναι γεμάτη από τέτοια ερημικά σπήλαια που το καθένα ανοίκει και σε κάποιον Αγιο!
      Τώρα που το λες, θυμήθηκα ότι μερικά χιλιόμετρα από το Ηράκλειο, υπάρχει ένα εκκλησάκι -σπηλιά στο όνομα του Αγίου Γιαννιού! Ισως ψάξω την ιστορία του! για την επόμενη φορά που θα γιορτάζει το εκκλησάκι!
      Να περνάς όμορφα με ότι κάνεις. Την αγάπη μου φιλιαααα 🧡😘

      Διαγραφή
  3. Μαέστρος του λόγου ο Ψιλάκης! Κι έχει πολλά τέτοια σπληλιαράκια στο νησί, που είναι όντως υποβλητικά και με απίστευτη ενέργεια εντός τους. Να χαίρεστε και τον Γιαννάκη σας, Ρουλάκι μου 🧡

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Συνήθως Κανελλάκι μου ο αείμνηστος Ψιλάκης, για τέτοια θέματα έγραφε και φωτογράφιζε, ότι είχε σχέση με την παράδοση του νησιού. Και πάντα με πολύ ενδιαφέροντα θέματα όπως οι σπηλιές που ήταν αφιερωμενες σε κάποιο Αγιο της ερημιάς!
      Σαν δημοσιογράφο τον άκουγα πολλά χρόνια στο ραδιόφωνο και πάντα ο λόγος του ήταν μεστός και ουσιαστικός με όποιο θέμα καταπιανόταν. Τέτοιοι φωτισμένοι άνθρωποι, ακόμα και να φεύγουν από την ζωή, μένουν τα γραφτά τους για να θαυμάζουμε τον λόγο και το ήθος τους. Και γιατί όχι να τους έχουμε παραδείγματά μας!
      Σε ευχαριστούμε για τις ευχές Κανελλακι μου. Να είσαι καλά. Φιλώ σε! Σ.Λ. 🧡🤗

      Διαγραφή
  4. Ο Άγιος της μοναξιάς! Κοίτα τώρα τι μπορεί να σκεφτούν οι άνθρωποι. Και σε πιο μέρος ε; Ρούλα μου, μού αρέσει, που ξεσκαλίζεις τέτοια κείμενα, καλή μου φίλη και φέρνεις στο φως πράγματα ιδιαίτερα, που δεν γνωρίζουμε εύκολα.
    Να είσαι καλά, αγαπημένη φίλη. Φιλιά στέλνω και χρόνια σας πολλά για το Γιάννη σας.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Κάτι τέτοια κείμενα όταν τα διαβάζω φίλε μου, με κάνουν και νιώθω σαν να βρισκόμουν και εγώ εκεί!
      Είναι ο λόγος και η γραφή του συγκεκριμένου δημοσιογράφου, που δυστυχώς έφυγε νωρίς, όμως άφησε πίσω του ένα απίστευτο έργο σχετικά με ότι αφορά τον τόπο του. και με σπάνια κείμενα σχετικά με την παράδοση της! Χαίρομαι που είσαι και εσύ λάτρης αυτών των ερημικών τόπων, που μυρίζουν ευλογία!
      Σε ευχαριστούμε για τις ευχές και ευχόμαστε και εμείς με την σειρά μας χρόνια σου πολλά! 💐
      Να περνάς καλά με ότι κάνεις καλο σου βράδυ!🌙

      Διαγραφή
  5. Πραγματικός θησαυρός η γνώση της παράδοσης της Κρήτης κι ο Ψιλάκης την καταγράφει με τρόπο μοναδικό! Πολύ όμορφος ο λόγος του γεμάτος εικόνες, συναίσθημα και πίστη. Σ' ευχαριστούμε Ρούλα μου γι αυτά τα κείμενα!
    Φιλιά κι ευχές στο μικρό Γιαννάκη!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Έτσι ακριβώς όπως το λες Αννίκα μου είναι. Και είναι κρίμα που έφυγε από την ζωή ο άνθρωπος αυτός που με τα κείμενα και τις φωτογραφίες του, μέσα από ένα περιοδικό που μοιράζεται δωρεάν, άφηνε το στίγμα του με την γραφή του και τον λόγο του μέσα απο το ραδιόφωνο.
      Σε ότι αφορά την παράδοση και τα έθιμα της Κρήτης, τα έμαθα μέσα από αυτό το περιοδικό! Απίστευτα αυτά που έχει καταγράψει με την φωτογραφική μηχανή του!
      Σε ευχαριστούμε πολύ φίλη μου για τις ευχές του μικρού μας Γιαννάκη.
      Να περνάς όμορφα με ότι κάνεις Αννικά μου . Την αγάπη μου φιλιααα! 🧡🤗

      Διαγραφή
  6. Στα σπηλιαράκια τόση ομορφιά !!!!!
    Σ ευχαριστούμε αγαπημένη....σε φιλώ και να χαίρεσσι το Γιαννάκη σας. Γερός, δυνατός και καλότυχος !!!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ακριβώς αυτά τα σπηλιαράκια Ράνια μου σε ερημικά μέρη είναι που κρύβουν μέσα στην απλότητα τους την πίστη και την ευλογία του Αγίου, που είναι αφιερωμένα. Και που τα μαθαίνω και εγώ θέλοντας να τα μοιράζομαι μαζί σας.
      Σε ευχαριστούμε πολύ για τις ευχές στον μικρό μας Γιαννάκη. Να χαίρεστε και εσείς τη μικρή Ράνια σας!
      Να τα χαρούμε τα μικρούλια μας! 😄
      Να περνάς όμορφα με ότι κάνεις φίλη μου . Την αγάπη μου φιλιαααα! 🧡😘

      Διαγραφή
  7. Χρόνια πολλά κι από εμένα και να έχεις μία καλή χρονιά

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλή Χρονιά να έχουμε Νατάσσα μου με υγεία αγάπη και ειρήνη για όλο τον κόσμο!
      Ας φέρει η νέα χρονιά τα καλύτερα που έχει σε όλους! Σε ευχαριστώ για την επίσκεψη.
      Χρόνια πολλά. Να περνάς όμορφα με ότι κάνεις! φιλιαααα! 😘

      Διαγραφή
  8. Καλή χρονιά με υγεία, Ρούλα μου! Να είμαστε όλοι καλά με τους αγαπημένους μας και να έχουμε την ευκαιρία πάντα να ανακαλύπτουμε μικρές και ξεχασμένες γωνιές! Φιλάκια πολλά.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ευγενία μου όταν είδα αυτή την φωτογραφία και διάβασα το κείμενο του του αείμνηστου δημοσιογράφου κ. Ψιλάκη βρέθηκα εκεί νοερά, νιώθοντας την μοναξιά του Αγίου! Κάτι τέτοια μέρη έχουν μια αγιότητα μέσα τους.
      Καλή και ευλογημένη χρονιά με υγεία αγάπη και τα καλύτερα της νέας χρονιάς να έχετε κορίτσι μου με την οικογένεια σας! την αγάπη μου φιλιαααα! 🧡 🤗

      Διαγραφή
  9. Με τι ματιά μπορούν να δουν κάποιοι άνθρωποι πράγματα που άλλοι προσπερνούν. Είναι μαγικό.
    Σε ευχαριστούμε που μοιράστηκες μαζί μας τον Άγιο της Μοναξιάς.
    Καλή χρονιά Σμαραγδένια μου και ευλογημένη.
    Σε φιλώ γλυκά.
    Καλό ξημέρωμα και καλό Σαββατοκύριακο :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Μα είδες Μαρινάκι μου; πραγματικά μαγικό! όπως το λες, άλλος θα προσπερνούσε αδιαφορώντας, αλλά κάποιοι άλλοι δίνουν σε αυτό που αντικρίζουν την πραγματική σημασία που έχουν αυτοί οι μοναχικοί τόποι.
      Καλη και ευλογημένη χρονιά με υγεία και αγάπη για σένα και την οικογένειά σου και ελπίδα για όλο τον κόσμο! Να περνάς όμορφα Μαρινάκι μου την αγάπη μου φιλιααα! 🧡🤗

      Διαγραφή
  10. Καλή χρονιά. Ωραίοι αυτοί οι μικροί, ανεξερεύνητοι από τους πολλούς θησαυροί, έχουν κάτι μαγικό, και ένα στοιχείο περιπέτειας. Η δική μου ευχή, να μπορούμε να ανοίγουμε τις μικρές ξύλινες πόρτες της ψυχής μας, αυτές που κάπως τρίζουν και θέλουν ένα απαλό σμπρώξιμο να ανοίξουν, να μοιραζόμαστε τους θησαυρούς με άλλους

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλώς όρισες Τζοάννα μου. Έτσι ακριβώς είναι όταν ανακαλύπτονται αυτές η μικρές ερημικές σπηλιές που φωλιάζουν μέσα τους εικόνες μοναχικών Αγίων όπως η εικόνα του Αγίου Γεωργίου!
      Η ευχή σου, πραγματικά ουσιαστική μακάρι να ανοίγουν οι καρδιές των ανθρώπων σε κάτι τόσο μοναχικούς αγιασμένους τόπους! Εκεί νιώθεις περισσότερο κοντά στο Θεό!
      Καλή και ευλογημένη χρόνιά να έχεις με υγεία και αγάπη τα άλλα όλα θα έρθουν με το καλό! Σε ευχαριστώ που πέρασες και τα είπαμε. Φιλιάααα 😘🤗

      Διαγραφή