ΟΙ...ΧΑΡΤΑΕΤΟΙ...

Η συναρπαστική ιστορία του χαρταετού!

Πάντα είχα την περιέργεια και ήθελα να μάθω πως ξεκίνησε το έθιμο του χαρταετού την καθαρά δευτέρα και ψάχνοντας στο διαδίκτυο, ανακάλυψα αυτήν την δημοσίευση που σας την παρουσιάζω αυτούσια από ΕΔΩ..

Η Καθαρά Δευτέρα, ο χαρταετός και η ιστορία του: Αναλύουμε όλες τις θεωρίες - από την εμφάνισή του στην αρχαία Κίνα και την παρουσία του στην ελληνική αρχαιότητα, μέχρι τη χριστιανική σημασία του.

• 03/03/2021 
• Κείμενο: Nou-Pou.gr
Τη λέμε Καθαρά Δευτέρα γιατί, σύμφωνα με τη χριστιανική πίστη, είναι η μέρα της σωματικής και πνευματικής κάθαρσης. Νηστεύουμε, είναι επίσης μέρα αργίας, ενώ αποτελεί την επίσημη έναρξη της Σαρακοστής. Και, φυσικά, πετάμε χαρταετό.

Η αληθεια είναι πως, αν οι παιδικές μας αναμνήσεις από την Καθαρά Δευτέρα είναι συνδεδεμένες με κάτι συγκεκριμένο, αυτό είναι σίγουρα ο χαρταετός. Το άγχος να έχει τον κατάλληλο καιρό, η επιλογή του πιο όμορφου χαρταετού, η επιλογή του μέρους όπου θα έχει την απαραίτητη άπλα για να σηκώσουμε τον χαρταετό μας και, φυσικά, η δεξιοτεχνία που χρειαζόταν για να τον δεις τελικά να πετά στα σύννεφα συνέθεταν μια μαγική τελετουργία που, ως παιδί, σίγουρα σε γοήτευε.

Γιατί όμως πετάμε χαρταετό την Καθαρά Δευτέρα; Σύμφωνα με αρχαίες θεωρίες το πέταγμα υποδηλώνει την ανάταση, την κάθαρση της ψυχής μετά το διονυσιακό ξεφάντωμα της Αποκριάς. Ως χριστιανική θεώρηση, το πέταγμα του αετού συμβολίζει το ανθρώπινο πνεύμα που είναι πλασμένο για να πετά στα ουράνια και με αυτόν τον τρόπο είναι σα να ερχόμαστε πιο κοντά στον Θεό. Η αλήθεια πάντως πιθανότατα είναι πως το έθιμο του πετάγματος του χαρταετού τελικά το «αντιγράψαμε» από την Κίνα (ενώ παραμένει σήμερα δημοφιλές επίσης σε χώρες όπως η Ιαπωνία, η Ινδία και η Ταϊλάνδη).

Η ιστορία του χαρταετού έχει βαθιές ρίζες στην αρχαία Κίνα ξεπερνώντας τα 2.400 χρόνια ζωής. Οι λαοί της Ανατολής χρησιμοποιούσαν τους χαρταετούς σε μαγικές τελετές, θρησκευτικές εκδηλώσεις και σε τελετουργίες για τον εξορκισμό του κακού. Πίστευαν ότι όσο ψηλότερα ανεβεί ο αετός, τόσο πιο τυχεροί θα είναι.

Δεν είναι γνωστή η ακριβής χρονική στιγμή και η τοποθεσία που ο πρώτος χαρταετός ανέβηκε στον ουρανό, όμως πιθανότατα οι Κινέζοι έκαναν την αρχή, με μια κατασκευή που αντέγραφε τη μορφή των πουλιών. Άλλωστε, από τις αρχές του κόσμου ο άνθρωπος ονειρευόταν να πετάξει σαν τα πουλιά – ένα όνειρο που φαίνεται σε γραπτά και εικόνες που χρονολογούνται από το 500 π.Χ, ενώ και στην ελληνική μυθολογία έχουμε το διάσημο παράδειγμα του Ίκαρου.

Οι πρώτοι χαρταετοί στην Κίνα κατασκευάζονταν από μετάξι και μπαμπού (καλάμια bambou για το πλαίσιο και μετάξι για το πανί και την ουρά) και μάλιστα με τη μορφή που έχουν ως επί το πλείστον μέχρι σήμερα στη χώρα, δηλαδή με τη μορφή του δράκου.

Από την Κίνα οι χαρταετοί ταξίδεψαν στην Κορέα και την Ιαπωνία, εμπλουτίστηκαν με περισσότερα σχέδια και γύρω στο 1400 μ.Χ οι Ευρωπαίοι εξερευνητές που ταξίδευαν στις χώρες της Ασίας έφεραν τους χαρταετούς στη Γηραιά Ήπειρο, όπου κατά τους δυο Παγκόσμιους πολέμους χρησιμοποιήθηκαν ως συσκευές παρατήρησης. Συνολικά, το έθιμο υιοθετήθηκε από όλες σχεδόν τις ηπείρους, αποκτώντας νέες μορφές και δημιουργώντας μύθους, καθώς έκανε την εμφάνισή του στους διάφορους πολιτισμούς. Οι ανατολικοί λαοί τους έδωσαν ζωντανές μορφές (ψάρια, πουλιά, δράκοντες κ.λπ.). Άλλοι έδεναν σ’ αυτούς, γραμμένες πάνω σε μικρότερο χαρτί, τις αρρώστιες και τις συμφορές και τις άφηναν να φύγουν μακριά, άλλοι έστελναν προς τα επάνω τις ευχές και τις επιθυμίες τους, και άλλοι προσάρμοζαν μικρές φλογέρες στο κεφάλι του αετού, για να σφυρίζουν και να διώχνουν τα κακά πνεύματα. Τέλος, άλλοι σήκωναν ομαδικά τους αετούς, σαν προσευχή στον ουρανό και έψαλλαν ύμνους.

Ο Χαρταετός (La Cometa), έργο του Ισπανού ζωγράφου Francisco Goya, που χρονολογείται γύρω στο 1777 και σήμερα βρίσκεται στο Μουσείο του Πράδο, στη Μαδρίτη.

Φαίνεται πάντως πως και στην ελληνική αρχαιότητα ο χαρταετός δεν ήταν άγνωστος. Tον 4ο  αιώνα  π.Χ., ο  μαθηματικός  και  αρχιμηχανικός  Αρχύτας  (440-360 π.Χ.), από  τον  Τάραντα  της  Νότιας  Ιταλίας
(μια αρχαία ελληνική αποικία στη Σικελία), καλός  φίλος  του  Πλάτωνα  και  οπαδός  του  Πυθαγόρα, κατασκέυασε ένα τεχνητό αεριοπροωθούμενο περιστέρι, που αποκλήθηκε «Περιστέρι του Αρχύτα». Χάρη σε αυτήν την «πετομηχανή», πολλοί του αποδίδουν την ιδιότητα του εφευρέτη του χαρταετού.

Ακόμα παλαιότερη αναφορά του χαρταετού στην ελληνική αρχαιότητα θα μπορούσε να θεωρηθεί ένα ελληνικό αγγείο της κλασικής περιόδου με παράσταση κόρης, η οποία κρατά στα χέρια της μια μικρή λευκή σαΐτα (είδος αετού) με το νήμα της, έτοιμη να την πετάξει.

Νομίζω ότι ήταν πολύ ενδιαφέροντα αυτά που διαβάσαμε για τους χαρταετούς, χαίρομαι που το έψαξα και το έμαθα.  Θέλησα να το μοιραστώ μαζί σας παρεάκι μου, ίσως αυτό να σας χαρίσει ένα χαμόγελο πολύ θα το ήθελα να το ξέρετε!!

Εύχομαι να είστε όλοι καλά να έχετε μια όμορφη  εβδομάδα όσο αυτό είναι δυνατόν  και καλή Σαρακοστή!

Σας ευχαριστώ πολύ που περνάτε και τα λέμε...

ΤΙ... ΤΙΤΛΟ ΝΑ ΒΑΛΩ;

Αλήθεια δεν ξέρω τι τίτλο να βάλω στην σημερινή μου ανάρτηση. Σίγουρα όμως δεν ήθελα να την άρχιζα έτσι.

Θα ήταν μια πολύ, πολύ, χαρούμενη ανάρτηση αλλά, την τόση  χαρά μου την κόβουν στη μέση τα πολεμικά γεγονότα  που γίνονται στην γειτονιά μας και που θα τα πληρώσουν όπως πάντα ο άμαχος πληθυσμός!

Ενας πόλεμος δεν είναι από τα θέματα που μπορείς να τα αγνοήσεις όσο και αν το μυαλό σου τον αποδιώχνει.

Δεν ξέρω αν οι ευχές του κόσμου για ειρήνη εισακουστούν, αλλά δεν έχουμε τίποτε άλλο να ελπίζουμε στο να σταματήσουν πια οι πόλεμοι από τον κόσμο!

Και τώρα, θα ήθελα να μοιραστώ την χαρά μου έστω και κουτσουρεμένη,  χαρά είναι...που σας έλεγα πιο πάνω.

Όταν κάθεσαι στα καλά καθούμενα σου και σου  έρχεται ένας κούριερ με ένα τεράστιο δέμα και σου λέει...

-Είστε η κυρία Σμαραγδάκη; 

-Ναι του λέω και κοιτάζω με απορία το δέμα.

-Αυτό είναι δικό σας μου λέει και μου αφήνει το δέμα.

-Χριστός και Παναγία λέω από που είναι ένα τόσο μεγάλο δέμα; Κοιτάζω διεύθυνση...ΧΑΡΆ Ζάκυνθος!!

Και κοίτα μια σύμπτωση το βάζω επάνω στο τραπεζάκι του Σαλονιού και αρχίσαμε να το ξετυλίγουμε με τον μπόμπιρα μας, γιατί του αρέσουν σκίζει χαρτιά... γέμισε το τραπέζι καλούδια, τι να πρωτοθαυμάσω δεν ήξερα, έμεινα με το στόμα ανοιχτό και όχι μόνο εγώ;

Για όλους μας νοιάστηκε η αγαπημένη μας φίλη Χαρά, από το "Κάντο μ αγάπη" όνομα και πράγμα,  πράγματι... δεν ξέρω πόσα ευχαριστούμε να πω για τα δωράκια της, που ήταν ένα και ένα.

Με χαρά θα ήθελα να τα μοιραστώ μαζί σας, αν και να πω την αλήθεια, με πολύ δυσκολία και παρακαλετό πήρα την άδεια της για να το κάνω, όχι για τα όμορφα δώρα που είχε μέσα αυτό το πακέτο; αλλά γιατί μόνο και μόνο να σας πω πως είμαι τόσο τυχερή που έχουμε γνωρίσει έστω και μια φορά από κοντά τόσο όμορφους στην ψυχή ανθρώπους και πως τόσα χρόνια που έχουν περάσει, 11 για την ακρίβεια, η φιλία αυτή, όπως και όλης της παρέας εδώ μέσα, μένει αναλλοίωτη!! Πως να μην είμαι λοιπόν περήφανη και χαρούμενη ταυτόχρονα ε;

Νομίζω όμως πως παρασύρθηκα και πως ήρθε η ώρα να σας δείξω τι με έχει κανει τόσο χαρούμενη.

Μετράτε...με το άνοιγμα το τραπεζάκι γεμάτο, τι θες και δεν είχε... ο μικρός μας κάτι έπεσε κάτω και το ψάχνει...🤣

Στο κέντρο ξεχωρίζει το πιο πολύτιμο πετρωτό του κόσμου, αφού ήταν το δώρο  της για τον μικρό μας Γιαννάκη,

Στη δεξιά μεριά  μια  πολύ όμορφη νεκουπαρισμένη θήκη για χαρτομάντιλα,

Κάπου πιο δίπλα της μοσχομυριστά παξιμαδάκια και μαντολάτα, που έγιναν ανάρπαστα, όπως καταλαβαίνετε βεβαίως βεβαίως,

Κάπου εκεί στη μέση στέκεται περήφανα ένα βάζο με την σφραγίδα της Χαράς, γεμάτη από την γλύκα των σοκολατακίων...

το οποίο έχει βρει τον χώρο του όπως όλα.

Ενας υπέροχος σελιδοδείκτης περιμένει το βιβλίο που, θα σημαδέψει τις σελίδες του!

Και όχι δεν τελειώσαμε ακόμα, αφού μια πετρούλα, με έναν άγγελο επάνω της και δυο καρδούλες τις έχω βάλει εδώ στον υπολογιστή μου από κάτω να τα βλέπω κάθε φορά που θα κάθομαι εδώ...

Ακόμα ακόμα και σπόρους για λουλούδια είχε μέσα το δέμα της...

Για το τέλος σας άφησα το καλύτερο.

Θα μου πείτε ότι κάτι σας θυμίζουν αυτά τα πάνινα  ερωτευμένα σαλιγκαράκια...

Ναι ακριβώς, είναι αυτά τα που θαυμάσατε στο μπλοκ της Χαράς και που τα έφτιαξε με τα χεράκια της.

Θα μου πείτε πως βρέθηκαν από την Ζάκυνθο στην Κρήτη; Έλα μου ντέ; ήρθαν παρέα με όοοοολα τα καλούδια που είχε μέσα αυτό το θαυμαστό δέμα!

Αφού έκατσαν πρώτα να ξεκουραστούν λίγο στον συντριβανόκηπο, από ένα τόσο μακρινό ταξίδι,

είπαν να το ρίξουν λίγο στην μελέτη,

Πριν να πάνε στο σπιτικό τους να ξεκουραστούν και να απολαύσουν την συντροφιά ο ένας, της άλλης!

Το ευχαριστώ είναι πολύ λίγο Χαρά μου για να σου δείξω την χαρά μου...Πες μου ποιος δεν θα χαιρόταν τόσο πολύ όχι μόνο για τα όμορφα δωράκια σου που το καθένα βρήκε τον τόπο του, αλλά και το ότι όλα μετέφεραν την αγάπη σου και μόνο!! Σου χρωστάω φωτογραφία με τα πρώτα λουλουδάκια που θα ανθίσουν 😊 

Να περνάτε όλοι καλά, εύχομαι να έχετε υγεία και μην ξεχνάτε πως ένα χαμόγελο είναι η δύναμη σας

καλή εβδομάδα και καλό μήνα σε όλους!

Ας ευχηθούμε όπου υπάρχει πόλεμος,  να υπάρξει σύντομα ειρήνη! 

Σας ευχαριστώ πολύ που περνάτε και τα λέμε!
 

ΟΤΑΝ ΤΑ...ΧΕΡΙΑ ΜΠΟΡΟΎΣΑΝ!

 Ολα αυτά τα χρόνια που κάνουμε παρέα φιλαράκια μου, δεν έτυχε να σας δείξω ποτέ τι είχα κάνει προ αμνημονεύτων χρόνων...

Και αιτία γι αυτό είναι ότι βλέπω κάθε μέρα που περνά πια, έστω και ελάχιστα κάθε φορά, δεν βρίσκονται στην πρωτύτερα κατάσταση τους και είναι φυσικό αυτό αφού ο χρόνος που περνά ανελέητος, φέρνει και την φθορά και όχι μόνο στα χέρια!

Όσο έχουμε τα νιάτα ακόμα και στην μέση ηλικία μας δεν σκεφτόμαστε ποτέ πόσο γρήγορα περνά ο καιρός.

Το θέμα είναι να αποδεχόμαστε την κάθε ηλικία μας, να ζούμε την κάθε στιγμή μας, να κάνουμε πράγματα που αρέσουν πρώτα σε εμάς, να είμαστε ευγνώμονες στο Θεό   που είμαστε καλά και κάθε ξημερωμα αντικρίζουμε την ανατολή και την δύση του ήλιου όρθιοι! 

Αααα είμαι ακόμα ευγνώμων που μπορεί να μην μπορώ να πλέκω με τόσο ψιλές κλωστές πιά, αλλά πλέκω όμως με μαλλάκι αφού για μένα το πλέξιμο  είναι το χαλαρωτικό μου! 

Δεν έχω πολλά λόγια να πω...

Ενα μικρό δείγμα από τον...μια φορά και ένα καιρό, θα δείτε εδώ...

Εδώ η λεπτομέρεια του κεντήματος...

εδώ και η λεπτομέρεια της γωνιάς

Ακόμα ένα σχέδιο...

με την γωνιά του.

Όλα τα πλεκτά αυτά τα λίγα, έχουν και τα συμπληρώματά τους, εδώ, είναι μόνο ένα μικρό δείγμα! 

Σας τα δείχνω, αλλά περισσότερο για τον εαυτό μου το κάνω και όχι για να μελαγχολήσω αλλά, να χαρώ για ότι έκαναν, τον καιρό που τα χέρια μπορούσαν...

Να έχετε μια όμορφη εβδομάδα,

να είστε καλά, να έχετε ελπίδα πως τα πράγματα θα γίνουν καλύτερα, να θυμάστε πως και το πιο άσκημο πρόσωπο ομορφαίνει με ένα  ένα γλυκό χαμόγελο.😊

Σας ευχαριστώ πολύ που περνάτε και τα λέμε... 

  

ΤΕΤΑΡΤΗ, ΚΥΡΙΑΚΉ ΘΑ ΠΕΡΙΜΕΝΩ ΓΡΑΜΜΑ...

 Κάθε που βλέπω ταχυδρόμο θυμάμαι την πρώτη μου εμπειρία με αλληλογραφία και γράμματα. Ήμουν παιδί, μαθητής στη δευτέρα δημοτικού κι εκείνα τα χρόνια οι μαθητές, ακόμη και αυτοί που μόλις είχαν μάθει να συλλαβίζουν τις λέξεις, θεωρούνταν εγγράμματοι. Επέστρεφα από το σχολείο με την τσάντα στο χέρι κι έκανα βόλτες στα σοκάκια όταν είδα μια πόρτα ν ανοίγει δίπλα μου και μια γριούλα με μαύρο μαντίλι να προβαίνει.

-Ε,δασκαλάκι...

Εμένα φώναζε, δασκαλάκια λέγανε τότε τα μικρά μαθητούδια.

Πλησίασα. Η γριούλα με κάλεσε κοντά της.

-Κατέχεις γράμματα;

-Και τα εικοσιτέσσερα.

-Να μου διαβάσεις αυτό;

Στο χέρι της κρατούσε ένα φάκελο με πολλά χρωματιστά γραμματόσημα.

Μου το έδωσε. Ήταν κακογραμμένο, με δυσκολία μπορούσα ν αναγνωρίσω τις λέξεις. Τα γράμματα που ήξερα μέχρι τότε ήταν αλλιώτικα. Στρογγυλά, όμορφα, το ένα δίπλα στο άλλο, όχι κολλημένα. Έτσι μας τα μάθαινε η κυρία Λιλίκα, η δασκάλα της Πρώτης.

Δεν θυμάμαι να βρέθηκα ποτέ, στα παιδικά μου χρόνια τουλάχιστον, σε τόσο δύσκολη θέση. Ντρεπόμουν να της πω ότι δυσκολευόμουν. Ακόμη θυμάμαι τον ιδρώτα να τρέχει στο μέτωπό μου και τα χείλη μου να ψελλίζουν τις λέξεις που είχα καταφέρει να συλλαβίσω.

<Υγιαί-νο-μεν. Το αυτό ε-πιθυ-μούμε και δι'υμάς>

Όταν ανασήκωσα το βλέμμα μου είδα δυο βουρκωμένα μάτια να με κοιτάζουν και δυο χείλη που τρέμανε.

-Δηλαδή, πες μου, είναι καλά;

-Ναι είναι καλά.

Δεν ξέρω πόση ώρα χρειάστηκα μέχρι να φτάσω στο τέλος παραλείποντας τις κακοτοπιές των δύσκολων και δυσανάγνωστων λέξεων. Το διάβασα δυο και τρεις φορές μεγαλόφωνα κι έφυγα με χίλιες ευχές, άλλα τόσα ευχαριστώ και τσέπες γεμάτες καρύδια. Η αγγράμματη γριούλα περίμενε νέα από τον γιό της και κάθε πρωί καρτερούσε τον ταχυδρόμο καθισμένη στο πεζούλι της Αγίας Κυριακής. Με βροχή και με  ήλιο εκεί, δίπλα στην πόρτα της εκκλησίας, μαζί με κάμποσες άλλες γυναίκες της ηλικίας της. Μα εκείνο το πρωινό ο ταχυδρόμος είχε αργήσει. Κάποια άλλη γριούλα, αναλφάβητη και αυτή, είχε παραλάβει το γράμμα.

Κάθε που βλέπω επιστολές παλιές και γραμματόσημα, θυμάμαι τον παλιό ταχυδρόμο. Και μαζί με τον δικό μας, όλους τους ταχυδρόμους της παλιάς εποχής, εκείνους είχε τύχει να γνωρίσω, μα και όσους ήξερα από τις αφηγήσεις των άλλων.

Οι πιο παλιοί αφηγούνται τις ιστορίες ενός προπολεμικού ταχυδρόμου που ερχόταν πάντα καβάλα σε μια κόκκινη φοράδα και μόλις πρόβαινε στο αντικρινό διάσελο είχε την συνήθεια να παίζει την καραμούζα. Την άκουγαν οι χωρικοί, παρατούσαν τις δουλειές τους και συνάζονταν στη πλατεία. Εκεί τον περίμεναν. Ανέβαινε ο ταχυδρόμος στο πεζούλι μπροστά στην εκκλησία, έβαζε την μεγάλη δερμάτινη τσάντα σε μια καρέκλα και άρχιζε η ιεροτελεστία της διανομής. Ήταν η εποχή των ατελείωτων πολέμων, Βαλκανικοί, Πρώτος Παγκόσμιος , Μικρασιατική Εκστρατεία-δεν υπήρχε φαμίλια χωρίς ένα ή περισσότερα παιδιά της στα μέτωπα. Ήταν όμως και η εποχή των μακρινών ταξιδιών και των μεταναστεύσεων, άλλος στις Ηνωμένες Πολιτείες, άλλος στην Αργεντινή, ακόμη και στην Βραζιλία είχαν καταφύγει μερικοί τολμηροί Κρητικοί.

Πριν αρχίσει να ξεδιαλέγει επιστολές ο ταχυδρόμος έπαιζε πάλι την καραμούζα-κάποιοι τη λέγανε και μούζικα-μην τυχόν και δεν την είχε κάποιος ακούσει. Κύκλωναν οι χωρικοί την καρέκλα κι ο ιερουργός-ταχυδρόμος διάβαζε μεγαλόφωνα τα ονόματα όσων είχανε γράμματα. Μα δεν τα εκφωνούσε μονάχα, συνήθως τα συνόδευε και με σχόλια. "Μπάρμπα Νικολάκη, παραγεμισμένος είναι ο φάκελος. Σάικα παράδες θα σου πέμπει ο γιός σου. "Θεία Καλλιόπη, ψυχανεμίζομαι πως σου πέμπουν καλά μαντάτα"

Όταν τελείωνε η διανομή, άραζε στον καφενέ, κατέβαζε  δυο ρακές κερασμένες από τους παραλήπτες, καβάλαγε πάλι το άλογο και κινούσε για τα διπλανά χωριά. Την ίδια ώρα οι γριές κατέφευγαν στους γραμματιζούμενους,  αφού ελάχιστες ήταν αυτές που γνώριζαν ανάγνωση και γραφή. Άλλες στον παπά, άλλες στον δάσκαλο, άλλες σε κάποιον μαθητή που θα τύχαινε στην στράτα του.

Το ίδιο σκηνικό συνεχίστηκε και στα μεταγενέστερα χρόνια, μα τώρα τα πράγματα είχαν αλλάξει. Ο καινούργιος ταχυδρόμος ο κυρ Γιώργης, ερχόταν μέχρι τις αρχές του '70 με μοτοσακό, αλλά οι συνάξεις και οι ιεροτελεστίες αποτελούσαν πια παρελθόν. Εκείνος άφηνε τα γράμματα στα καφενεία και μόνο κάποιες ανυπόμονες γριούλες  τον περίμεναν στο έμπα του χωριού, ή καθησμένες στο πεζούλι της εκκλησίας. Ετσι έκανε και η γριούλα της δικής μου μικρής ιστορίας, μια καλοσυνάτη μορφή που δεν θα την ξεχάσω ποτέ, γιατί από τότε με καλούσε συχνά και της διάβαζα γράμματα. Είχε γιό στην πρωτεύουσα και κόρη κάπου πιο μακριά. Δεν ήταν πολλά τα γράμματα που της είχα διαβάσει και καμάρωνα κάθε φορά που την άκουγα να λέει πως τα κατάφερνα καλά στην ανάγνωση. Δεν ξέρω αν ήταν αλήθεια γιατί συνέχιζα να μην καταλαβαίνω τις κακογραμμένες λέξεις και τις συμπλήρωνα με άλλες, αυτές που νόμιζα ότι ταιριάζανε. Αυτό φαίνεται πως ήταν το λάθος μου, γιατί το μαρτύρησα κάποτε στην παρέα και τότε τα πειραχτήρια άρχισαν να μου βάζουν ιδέες. "Να της πεις...ότι θέλει ο γιός της να την παντρέψει-χήρα δεν είναι;"

Πες ο ένας πες ο άλλος το αποφάσισα-ε δεν ήθελα και πολύ πειραχτήρι καλό ήταν και η αφεντιά μου. Αμαρτία ξεμολοημένη, το επιχείρησα. "Καιρός είναι μάνα να παντρέψουμε" είπα. Από την αγωνία μου είχα ξεχάσει το "σε" πριν από το ρήμα. Έβαλα τα γέλια, μα όταν είδα το αυστηρό βλέμμα της μετάνιωσα "όι, όι, δεν λέει να παντρέψομε άλλο θέλει να πει" Έτσι γλυτώσαμε και οι δυο. Εγώ από την ντροπή κι εκείνη από...την παντρειά.

...Και τώρα που κοιτάζω την φωτογραφία μιας γριούλας σε κάποιο έρημο χωριό της κεντρικής Κρήτης συλλογούμαι πόσο σπουδαία ήταν η προσφορά των παλιών ταχυδρόμων. Πόσες χαρές μα και πόσες πίκρες μετέφεραν, πόσα μιλιούνια βήματα έκαναν, πόσα συναισθήματα μοιράστηκαν με γνωστούς και αγνώστους. Δεν ξέρω αν η γριούλα της φωτογραφίας ήξερε να διαβάζει και να γράφει. Δεν άντεξε όμως και μόλις πήρε το γράμμα της από τον ταχυδρόμο του χωριού, κάθισε στο πρώτο πεζούλι που βρήκε με την λαχτάρα ζωγραφισμένη στο πρόσωπό της.

Και θυμάμαι  εκείνον το απίθανο Ηπειρώτη ποιητή, τον Γιώργο Κοτζιούλα, που ζωγράφισε με την γραφίδα του την αγωνία της μάνας. Αποχαιρετούσε τον δωδεκάχρονο γιο της, τον Κολιό, που έπαιρνε τον δρόμο της ξενιτιάς.

Καρδιά πονετική, τον ξέβγαλε με κλάμα, < Τετράδη  Κυριακή, θα καρτερώ για γράμμα>

...Και θυμάμαι τους ποιητές. Την αξέχαστη μεγάλη κυρία των γραμμάτων την Κική Δημουλά.

Ο ταχυδρόμος

σέρνοντας στα βήματα του την ελπίδα μου, μου έφερε και σήμερα ένα φάκελο με την σιωπή σου.

Το όνομά μου γραμμένο απ έξω  με λήθη.

Η διεύθυνσή μου ένας ανύπαρκτος  δρόμος.

Όμως ο ταχυδρόμος  τον βρήκε αποσυρμένο στην μορφή μου, κοιτώντας τα παράθυρα που έσκυβαν μαζί μου, διαβάζοντας τα χέρια μου που έπλαθαν  κι όλας  μια απάντηση.

Θα τον ανοίξω  με την καρτερία μου και θα ξεσηκώσω με την μελαγχολία μου τ άγραφά μου.

Θυμάμαι και τον ηλιοπότη Ελύτη.

Ταχυδρόμε ανάθεμά σε

μόνο εμένα δεν θυμάσαι

πιάνει ο κόσμος περιστέρια

κι εγώ μένω μ' άδεια χέρια.

Ισως  να' ναι  και σταλμένο

σ άνθρωπο του φεγγαριού

ή και παραπεταμένο,

σε  μιαν άκρη τ' ουρανού.

Γράμμα τέτοιο δεν λαβαίνεις

άδικα μην περιμένεις

δεν σου το 'χουνε   γραμμένο 

κι αν σου το ' χουν  πάει αλλού.

Άλλος μένει εκεί που μένεις 

και το δίνουν αυτουνού.

Πολύτιμα όσα κράτησε η μνήμη, πολύτιμες εικόνες που σημάδεψαν την καθημερινότητα των ανθρώπων. Το βλέπουμε σήμερα σε μια εποχή ραγδαίων αλλαγών, τώρα που τα γράμματα έγιναν άυλα και οι ταχυδρόμοι ονομάστηκαν...κούριερ!

ΦΩΤΟΓΡΑΦΕΊΕΣ ΚΑΙ ΚΕΙΜΕΝΑ ΝΙΚΟΣ ΨΙΛΑΚΗΣ.

Για μια φορά ακόμα ανέτρεξα στο περιώνυμο περιοδικό του Σούπερ Μάρκετ κ. Χαλκιαδάκη

και ελπίζω να μην σας κούρασε το μεγάλο του κείμενο, αλλά ήταν τόσο ενδιαφέρον το θέμα του που θέλησα να το μοιραστώ μαζί σας.

Να είστε όλοι καλά, και να μην αφήσετε κανένα να σας πάρει το δικαίωμα στην ελπίδα και στο χαμόγελο...

Καλή εβδομάδα!!

Σας ευχαριστώ πολύ που περνάτε και τα λέμε!

Η ΨΥΧΉ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ...

 

Λέξεις περίτεχνα συνδυασμένες για να δημιουργήσουν ένα δίστιχο με δεκαπεντασύλλαβο και ομοιοκαταληξία, που εκφράζει τα συναισθήματα, τις σκέψεις, ή ακόμα και την καθημερινότητα των κατοίκων του νησιού, είναι μια σύντομη περιγραφή της Μαντινάδας.

Για τους Κρητικούς οι μαντινάδες δεν είναι μόνο ορισμός, μια συνήθεια, ή ένας τρόπος ψυχαγωγίας, είναι κάτι παραπάνω.

"Μαντινάδα είναι η κραυγή που αφήνει μια ψυχή αρρενωπή, αλλά εξαιρετικά ευαίσθητη. Η κρητική ψυχή" ισχυριζόταν ο Νίκος Καζαντζάκης, εξηγώντας με τον καλύτερο τρόπο την σημασία της μαντινάδας για τους Κρήτες.

Επίσης, ο δικηγόρος ποιητής, μαντιναδολόγος, Κωστής Καλλέργης στο βιβλίο του "Μαντινάδες και τραγούδια της Κρήτης" προσπαθώντας να εξηγήσει την έννοια της μαντινάδας, αναφέρει ότι είναι "ο αυθεντικός τρόπος που εκφράζεται ο κρητικός, τα συναισθήματα που τα βιώνει δυνατά, αλλά και τα σκορπίζει απλόχερα...και είναι αποτέλεσμα και στάση ζωής και καθημερινής φιλοσοφικής εξάσκηση της συλλογικής του"

Η προέλευση της λέξης μαντινάδα λέγεται ότι είναι σύνθετη και προέρχεται από τις λέξεις "μαντεύω και "κ(άδω).Σύμφωνα με αυτήν την εκδοχή, η οποία είναι και η επικρατέστερη, μαντινάδα σημαίνει, να τραγουδάς τις προφητείες. Άλλοι ισχυρίζονται ότι η προέλευση της λέξης είναι εξελληνισμένος τύπος του ενετικού "mantinata"

Αυτή η δεύτερη εκδοχή φαίνεται να μην έχει βάση, καθώς αυτός ο τρόπος επικοινωνίας των κατοίκων της Κρήτης μέσο των μαντινάδων, υπήρχε και πριν την Ενετοκρατία.

Οι μαντινάδες σαφέστατα εξελίχθηκαν κατά την διάρκεια της ενετοκρατίας και μάλιστα οι κρητικοί επηρεάστηκαν από τους Ενετούς ποιητές. Καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη των μικρών "ποιημάτων" ήταν και η μεγάλη απήχηση που είχε το αριστούργημα του Βιτσέτζου Κορνάρου. "Ερωτόκριτος".

Ωστόσο, αναφορές για την ανάγκη των κρητικών να επικοινωνούν μέσα από στίχους, έχουμε και από τους αρχαίους χρόνους. Μάλιστα από ιστορικούς της εποχής εκείνης, αναφέρονται σε μάντεις Κρητικής καταγωγής.(Επιμενίδης -Ιοφών) που έδιναν τους χρησμούς με ποιητική μορφή. 

Οι μαντινάδες έχουν πλέον ταυτιστεί με την Κρήτη, καθώς είναι το   μοναδικό μέρος που ακόμα παράγονται με αμείωτους ρυθμούς, αυτά τα δίστιχα διαμαντάκια, που εκτός από την ψυχή εκείνων που τις δημιουργούν, κρύβουν μέσα τους και έναν ολόκληρο πολιτισμό.

Στο κοντινό παρελθόν η πλειοψηφία των κατοίκων του νησιού, μπορούσε να εκφράσει την χαρά του, τον πόνο του, το  παράπονό του, τις σκέψεις του, μέσα από μια μαντινάδα.

Χρησιμοποιούσαν λέξεις μεστές με κριτική ρίζα και δημιουργούσαν ένα αυτοτελές στίχο προκειμένου να εκφραστούν.

Σήμερα υπάρχουν αρκετοί ριμαδόροι, κυρίως στην ενδοχώρα της Κρήτης, που βοηθούν στην μη εξαφάνιση στην μορφή αυτής της τέχνης.

Μαντινάδες μπορούν να ακουστούν σε συζητήσεις μεταξύ φίλων, σε γλέντια, σε γάμους, συνοδευόμενες από την αγαπημένη τους φίλη την λίρα, που δένουν με ένα μαγικό τρόπο...όσο η μαντινάδα δίνει το μήνυμα της, η λίρα την συντροφεύει αρμονικά με τις νότες της...

Οι Κρητικοί κάθε ηλικίας επικοινωνούν, ερωτεύονται, φιλοσοφούν, και γλεντούν με μαντινάδες. Σε κάθε γωνιά της Κρήτης, σε κάθε περίσταση ακούγεται πάντα μια μαντινάδα, που προσπαθεί να περικλείσει στους δυο της στίχους το απαύγασμα της ζωής!!

Οτι και να χει ο κρητικός,

 με λόγια δεν το λέει.

 με μαντινάδες χαίρεται,

με μαντινάδες κλαίει.

  Για ότι διαβάσατε γύρω από την μαντινάδα το έμαθα και εγώ τώρα μαζί σας εδώ...η πηγή  

Είναι να μην ζηλέψεις;

Η σκέψη μου είναι να μοιραστώ μαζί σας για μια ακόμη φορά, κάποιες μαντινάδες που τόλμησα κάποτε να γράψω, ακούγοντας πολύ κρητική μουσική, και πολλές εκπομπές στην τηλεόραση γύρω από την παράδοση της Κρήτης και με έκανε να ψάξω την έννοια και την ρίζα της.

Και τώρα ας κάνω την κρητικιά, εγώ μια Μακεδόνισσα, με ένα μικρό μέρος μέρος της προσπάθειας μου😊

         *****

Τση Κρήτης την αυλόπορτα,

ανοίγω τη με τρόπο.

Να βγω να κάτσω στην αυλή,

Θέλει μεγάλο κόπο.

Αρνεύει η λίρα τση καϋμούς

και κάνει τους τραγούδι.

Και μοιάζουν με τση άνοιξης

το πιο όμορφο λουλούδι.

Με τ ακροδάχτυλα του νου 

η σκέψη μου σ αγγίζει.

Στην πόρτα στέκει τση καρδιάς

και σε καλωσορίζει.

Απανεμιά η αγκάλη σου

μπήκα και γαληνεύω

και φοβισμένα όνειρα

με το φιλί σου αρνεύω.

Με τ άστρα και με γιασεμιά

τ όνειρο πασπαλίζω

γιατί θωρώ την αγαπώ 

και την βαγιοκλαδίζω.

Σκέψη μου πεισματάρικη

και πως να σε πω βγάλω, 

αφού χωρίς την έγνοια της

δεν κάνεις ούτε ζάλο.

Πλιά μπρός σαλεύει  η κάρδιά

και ακλουθά η σκέψη

για να σε βρουν απ το κορμί

κι οι δυο έχουν μισέψει.

Εχω σεβτά μες την κσρδιά

που σιγοφουντανίζει

και πριν μου κάψει το κορμί

σ ένα σου ναι, ελπίζει.

Εμάργωσε πάλι η καρδιά 

κι η ζήλεια με τελειώνει

πού δα νιφάδα του χιονιού

στα χείλη σου να λιώνει.

Βιόλα μου κυριακάτικη

και κανελοανθέ μου

στη στράτα δεν σε πάντηξα

και κακοφαίνετε  μου.

Διαρμίζει η σκέψη μου ξανά

πιάνει και φροκαλίζει.

Πετά τσ αγάπες τση παλιές

και σε καινούργια ελπίζει.

Κρήτη παινέδια θα σου πω 

μα όσα κι αν πω είναι λίγα

Αφού για σένα άφησα

κύρη μου και πατρίδα.

Αν φτάσατε μέχρι εδώ σας ευχαριστώ πολύ για την προσοχή σας...

Να είστε καλά όλοι, σας εύχομαι μια όμορφη εβδομάδα και θυμήσου ότι...

"Τίποτα από όσα φοράς δεν είναι πιο όμορφο από το χαμόγελο σου!

Connie Stevens.      😄😊

Σας ευχαριστώ πολύ που περνάτε και τα λέμε!

  

ΤΙ ΑΛΛΟ; ΜΑ...ΦΥΣΙΚΆ ΠΛΕΚΤΑ ΚΑΙ...ΑΛΛΑ!!

Η καθημερινότητα μας επανήλθε και δεν εννοώ αυτά που συνέβησαν και συμβαίνουν ακόμα στη Αττική.

Επανήλθε, αφού η περίοδος αυτή μέχρι το Πάσχα, είναι η πιο χαλαρή, και δεν έχουμε την πίεση των γιορτών.

Αυτή την εβδομάδα είχαμε την χαρά, να έρθουν τα κορίτσια μας, να μας δουν...η μεγάλη εγγονή μας από την Αθήνα όπου έχει μετακομίσει εκεί και η  μικρή μας από την Πράγα, οπότε είμασταν όλοι μας πολύ χαρούμενοι!  

Ομως όλο και κάτι θα προκύψει που θα είναι ευχαρίστηση μας και ξεκούραση, από την ίδια την καθημερινότητα...γιατί να λέμε την αλήθεια, πως το να απασχολούμαστε τον ελεύθερο χρόνο μας με οτιδήποτε μας δίνει πρώτα εμάς  χαρά, είναι ευλογία που μπορούμε να το κάνουμε και να δίνουμε χαρά και στους άλλους! 

Σαίνια είστε το ξέρω ότι από τον τίτλο και μόνο θα μαντέψατε τι θα σας δείξω 🤣

Σιγά το δύσκολο θα μου πείτε...εεεε ναι τι άλλο θα ήταν από πλεκτά;

Αυτή την φορά η κολεξιόν περιλαμβάνει ένα γιλεκάκι του πιτσιρακά μας,

 με ένα σκουφάκι αρκουδάκι, στο ίδιο χρώμα!

Το σύνολο προτείνεται, για βόλτες στην παραλιακή, να μας δουν οι πιτσιρίκες να πέσουν κάτω από την ζήλια αμ πως!

Ενα άλλο καθημερινό σκουφάκι για όλη την ώρα

 και ακόμα ένα δωράκι, για τον φίλο μου τον Στέφανο, γιατί βγαίνουμε μαζί βόλτες!

Που μπορεί να με περνάει κάτι μήνες αλλά, όπως λέει η κουκουβαγιοπρογιαγιά μου, είμαι πιο όμορφος, αλλά δεν το λέμε, θα είναι το μυστικό μας λέει!

Σαν πολύ αέρα δεν πήρες μικρούλη; έλα άσε να πούμε και τι άλλο κάναμε...

Λοιπόν έχουμε και κάτι χρεωστούμενα στην μεγάλη εγγονή μου που την Πρωτοχρονιά δεν ήταν εδώ, όμως το δωράκι είχε πλεχτεί... ο Αι Βασίλης μπορεί να άργησε να της το δώσει αλλά δεν ξέχασε, να της το φέρει... ένα σκουφάκι και ένα λαιμό, να μην κρυώνει στο χιονιά!!

Ωραίαααα, είπαμε για τα πλεκτά μας, τα άλλα που γράφει ο τίτλος που είναι θα αναρωτηθείτε!

Ε...ήθελα να σας δείξω τι έκανα με δύο κομμάτια ύφασμα δωράκια από την φίλη μας την Μία ...το ένα ήρθε πριν από δυο; τρία χρόνια; θα σας γελάσω μεγάλη γυναίκα και δεν το θέλω, μαζί με πολλά που τα είχα δείξει τότε, το οποίο περίμενε υπομονετικά να δει τι θα απογίνει! 

Το δεύτερο ύφασμα δωράκι για τα γενέθλιά της,

έφτασε πριν λίγες μέρες...

 Μαρία μου σε ευχαριστώ πάρα πολύ!! να είσαι καλά και να χαρίζεις πάντα χαμόγελα με τα δωράκια σου!

 Και τι έγιναν νομίζετε; ναι αυτά που βλέπετε, δυο υπέροχα μαξιλαράκια, που κοσμούν το ένα τον  καναπέ της κόρης μου,

και το άλλο την βεράντα της, αφού όλα τα όμορφα μου τα σουφρώνουν!!🤣

Νομίζω ότι προς το παρόν είναι όλα όσα έκανα αυτές τις μέρες, σας αφήνω με ένα καφεδάκι γεμάτο καρδιά!!

Να είστε όλοι καλά, να έχετε μια όμορφη και ήρεμη εβδομάδα, γεμάτη από χαμόγελα!

Σας ευχαριστώ πολύ που περνάτε και τα λέμε!