Τση Κρήτης το γλυκό ψωμί στην τάβλα θα προσμένει, να ρθούν οι φίλοι οι καλοί κι ξένοι να κοπιάσουν. Ρακή δροσάτη να γευτούν και ντάκο παξιμάδι. Καλτσιούνια, ξεροτήγανα, αρνί και σταμναγκάθι και δίπλα η λύρα συντροφιά το κέρασμα τση Κρήτης... Σμαραγδάκι...

Δευτέρα 9 Ιουνίου 2025

ΤΟ ΥΦΑΝΤΌ ΠΟΥ ΔΕΝ... ΤΕΛΕΙΩΣΕ!

 Μασούρια, κλωστές, στημόνια. Μέσα στο πλεκτό καλαθάκι χώρεσε ένας ολόκληρος κόσμος. Χώρεσε ή ομορφιά και το έθιμο, η ελπίδα κι ό πόθος. Χώρεσε ολόκληρος ο κόσμος της κρητικής υφαντικής.

Δεν ήταν μόνο οι κλωστές και οι σαΐτες η λαϊκή υφαντική.  Ο Κόσμος της ήταν ντυμένος με συναισθήματα. Τα προικιά της κόρης, η πατητή του χειμώνα, το ξόμπλι που έκανε την κάθε νοικοκυρά να ξεχωρίζει.

Πάνε κάμποσες δεκαετίες τώρα που πάψανε να δουλεύουν τα εργαστήρια. Τα παρατήσανε  επειδή τάχατες τα συνδέσαμε με την εποχή της στέρησης και της φτώχειας και με τον μόχτο της καθημερινής ζωής.

Αντί για τα έργα που μας πρόσφερε η μακραίωνη παράδοση της υφαντικής, προτιμήσαμε τα φτηνά κατασκευάσματα της νοτιοανατολικής Ασίας, τα βιομηχανοποιημένα εργόχειρα, τη βιομηχανοποιημένη αισθητική. 

Όλα αυτά που τους δώσαμε την την κάλπικη ονομασία, "ελληνική λαϊκή τέχνη" .

Ο καλός αρτοποιός Μανώλης Τσικνάκης μάζεψε στο εκθετήριό του  έργα αληθινής κρητικής τέχνης. Από σαΐτες και ρόκες, έστησε κι ένα παλιό εργαστήρι μ ένα μισοτελειωμένο υφαντό. Άγνωστο από που το βρήκε.


Με συγκίνησαν όλα. Μα πιο πολύ με συγκίνησε τούτο το μικρό καλαθάκι με τα καλαμένια μασούρια  και τις κλωστές. Καθώς φωτιζόταν από το φως του απομεσήμερου, είδα το καλοδουλεμένο μαλλί να λαμπυρίζει και τα χρώματα να αντανακλούν την ζωντάνια τους.

Σκέφτηκα την παλιά υφάντρα και την δύσκολη δουλειά της υφαντικής. Η ίδια έπλυνε το μαλλί, το διάστηκε, το έκλωσε με την ρόκα της, έβαψε τις κλωστές, τις στέγνωσε στο ήλιο. Και όπως φαίνεται τις έβαψε με εκείνες τις αθάνατες φυτικές βαφές που διατηρούνται αμάλαγες κι ας έχουν περάσει τόσα χρόνια! 

Ένα ακόμη κείμενο και φωτογραφία από τον αξέχαστο Νίκο Ψιλάκη! 

Η αντιγραφή έγινε μέσα από το περιοδικό του Σούπερ Μάρκετ του κ. Χαλκιαδάκη, υποστηρικτή της κρητικής παράδοσης.

Μέχρι την επόμενη φορά που θα τα πούμε, να είστε όλοι καλά, να έχετε μια όμορφη εβδομάδα και να μην ξεχνάτε  πως... Αν δεις ένα φίλο χωρίς χαμόγελο, δώσ, του ένα από τα δικά σου.😄

Σας ευχαριστώ πολύ που περνάτε και τα λέμε. 


 

10 σχόλια:

  1. Αγαπημένη μου αδερφούλα, με συγκίνησε η σημερινή σου ανάρτηση! Κι όπως τα λόγια του Καζαντζάκη, μια αστραπή η ζωή μας, μα προλαβαίνουμε, παραφράζω...ένα ατέλειωτο υφαντό η ζωή μας, μα προλαβαίνουμε , κι ας μείνουν μασουράκια καλαμένια με χρώματα, στο πανεράκι! Αρκεί να έχουμε ζήσει με χρώμα! Υπέροχη τέχνη η υφαντική! κι εκείνη η υπομονή, με τα μιτάρια, τις πατήτρες , το κλουβί , την ανέμη και τα χίλια δυο που δεν θυμάμαι... ΚΑΛΌ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ναι καρντάση αγαπημένο μου έτσι είναι όπως το λες! Η ζωή μας πράγματι είναι μια αστραπή , όσο περνούν τα χρόνια τόσο το καταλαβαίνω καλύτερα.😄
      Δεν έχω μάθει αργαλιό, αλλά είχε η κουμπάρα μου που μένουμε δίπλα και εκεί είδα πόσο χρήσιμο ήταν τον καιρό εκείνο ένα αργαλιό... Εδώ υπάρχουν ακόμη υφάντρες που δουλεύουν για τα τουριστικά μαγαζιά, κάνοντας κουρελούδες και άλλα πολλά και το κείμενο μου τις θύμισε... Αααα και η φίλη μας η Ιουλία υφαίνει ακόμα!😄
      Να περνάς όμορφα με ότι κάνεις Βαρβαρούλα μου! Να είστε καλά όλοι σας . Καλο καλοκαιρακι . Την αγάπη μας
      πάντα φιλιαααα! 🌞🏊‍♀️🧡

      Διαγραφή
  2. Τί όμορφη ανάρτηση Ρούλα μου !!!!!
    Αυτό το περιοδικό με έχει ξετρελάνει....μπράβο τους για τα τόσο ενδιαφέροντα κείμενα και σε σένα που μας τα παρουσιάζεις !!!! Σου στέλνω μία αγκαλιά και πολλά φιλιά !!!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Πράγματι Ράνια μου είναι γεμάτο πληροφορίες για τις παραδόσεις που δεν ξέρουμε και πανέμορφες ιστορίες και θρύλους της Κρήτης. Καταφεύγω συχνά σε αυτά τα περιοδικά, όταν δεν έχω έμπνευση δική μου για να ανακαλύψω τόσο ωραία κείμενα γραμμένα από τον αείμνηστο αυτόν δημοσιογράφο.
      Χαίρομαι που σου κινούν το ενδιαφέρον φίλη μου .
      Να περνάς όμορφα με ότι κάνεις και να μου φιλήσεις την μικρούλα Ράνια. Κανε της μια αγκαλιά και από μένα την αγάπη μου φιλιααα 🧡🤗

      Διαγραφή
  3. Αχ! στα κείμενα του Ψιλάκη που πάντα μας γεμίζουν γλύκα, να είναι καλά και εσύ Ρούλα μου που τα μοιράζεσαι μαζί μας!
    ΑΦιλάκια ανεμοδαρμένα αλλά πιο δροσερά στέλνω με πολύ αγάπη! <3

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Οπως έγραψα και στην φίλη μας πιο πάνω Στεφανία μου , όταν δεν έχω έμπνευση και χρόνο να γράψω κάτι δικό μου ανοίγω ένα από αυτά τα περιοδικά και πάντα θα βρω πάντα κάτι να μου κινήσει το ενδιαφέρον για να το μοιραστώ μαζί σας!
      Ελπίζω να είσαι καλύτερα ...Να περνάς όμορφα με ότι κάνεις φίλη μου. Επι τέλους καλοκαιράκι.! την αγάπη μου φιλιαα! 🧡🤗

      Διαγραφή
  4. Καλά έκανες και μοιράστηκες κείμενο και φωτογραφίες, Σμαραγδένια μου. Νοσταλγία και θύμησες, πάντα μου άρεσε ο αργαλειός και πάντα θυμάμαι τον πρώτο μου, τον παιδικό, τον μικρούλη!
    Καλή συνέχεια!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλό είναι να θυμόμαστε και κάποια πράγματα εμείς οι παλιοί και να μαθαίνουν οι καινούργιες γενιές Αλεξάνδρα μου πως ήταν τότε στη εποχή εκείνη. Από ότι βλέπω κάτι σου θύμισα; 😂 χαίρομαι πολύ.
      Να περνάς όμορφα με ότι κάνεις. σε ευχαριστώ πολύ που πέρασες . Καλό σου ξημερωμα φιλιααα! 🤗🧡

      Διαγραφή
  5. "Χρώματα κι αρώματα"... (Κατσαρός, Μαρκόπουλος, Ξυλούρης)

    Η μεταφορά σε άλλες αγνές εποχές, είναι μια νοσταλγική περιπέτεια.. Φιλιά! 🧡⛵💛

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Αυτά τα νοσταλγικά που μας θυμίζουν τα δικά μας χρόνια και θα σβήσουν κάποτε Πετρίνα μου, είπα να τα μοιραστώ μέσα από ένα περιοδικό, που μου δίνει πολλές φορές πληροφορίες για την παράδοση και τους θρύλους της δεύτερης πατρίδας μου της Κρήτης.
      Αγαπημένα τραγούδια πραγματικά χρώματα κι αρώματα...(Κατσαρός, Μαρκόπουλος, Ξυλούρης).
      Επρεπε να βάλω και το τραγούδι του Ξυλούρη, "Αχ αυτός ο αργαλιός σου " αλλά το ξέχασα.😂
      Να περνάς όμορφα με ότι κάνεις Πετρίνα μου. φιλιααααα! 🧡🤗

      Διαγραφή